Academy Express – 26.02.2022
JURNALLARDAN MƏQALƏLƏR
Mitomisin C-nin süngər aplikasiyası ilə sub-Tenon inyeksiyasının təhlükəsizliyi və effektivliyinin qarşılıqlı müqayisəsi.
Yunanıstandakı mərkəzlərdən birində 56 göz üzərində aparılmış randomizə klinik tədqiqatda birincili, açıq bucaqlı qlaukoma zamanı icra olunan trabekuloektomiya əməliyyatında Mitomisin C-nin (MMC) sub-Tenon inyeksiyası ilə MMC-nin süngər aplikasiyasının effektivliyi müqayisə edilmişdir. 12 aylıq müşahidə zamanı gözdaxili təzyiqin (GDT) orta göstəricisi inyeksiya qrupunda ilkin göstəricidən 54,5%, süngər aplikasiyası qrupunda isə 57,3% azalmışdı. Qruplar arasında 1 il ərzində GDT-də nəzərə çarpacaq fərq müşahidə olunmamış və MMC-nin inyeksiyası icra olunan gözlərin 81,5%-də, süngər aplikasiyası olunan gözlərin isə 82,8%-də cərrahi müvəffəqiyyət əldə edilmişdir. Həmçinin yan təsirlərin nisbəti də eyni olmuşdur. Ophthalmology Glaucoma, January-February 2022
Yeni rəqəmsal alqoritm ellipsoid zona (EZ) itkisini aşkar etmək potensialına malikdir.
Milli Sağlamlıq İnstitutunun (MSİ) tədqiqatçıları dərin öyrənməyə əsaslanan alqoritmin, spektral OKT görüntülərində elipsoid zonanın zədələnməsini aşkar edə biləcəyini müəyyən etmək üçün 5 ildən cox hidroksixlorokin qəbul edən 85 xəstə üzərində prospektiv qrup araşdırması aparıblar. Maska zona əsaslı ultradəqiq neyron şəbəkəsi (M-ZUNŞ) OKT B-skanları üzərindən icra olunmuş və EZ itkisinin en-face xəritəsini tərtib etmək üçün qat-qat alınan skanlardakı dəyişikliklər birləşdirilmişdir. Bu M-ZUNŞ fərdi B-skanlarda EZ itkisi bölgələrini uğurla müəyyən etmişdi. Avtomatik alqoritm uzun müddətli hidroksixlorokin istifadəsi səbəbindən potensial retinal dəyişiklikləri göstərən xəstələri müəyyən etməyə kömək edə bilər və EZ itkisinin struktur xüsusiyyətlərini bölüşən xarici retinanın digər xəstəlikləri üçün tətbiq oluna bilər. Ophthalmology Science, December 2021
Xorioretinal zədələnmələr infeksiyaya görə hospitalizə olunan inyeksion narkotik maddə istifadəçiləri arasında geniş yayılıb.
Qan dövranı infeksiyası və/və ya bununla bağlı metastatik infeksiya ocaqları ilə əlaqədar qəbul edilmiş 96 nəfər inyeksion narkotik maddə istifadəçisinin hospitalizasiyası zamanı aparılan göz müayinəsi xorioretinal zədələnmələrin 16,7% yayılmasını göstərmişdir. 2 illik prospektiv tədqiqatda göz problemi olan 16 xəstə müəyyən edilmişdir. Onlardan endoftalmitli 5 xəstə daxil olmaqla, yalnız 7-si simptomatik idi. Göz müayinələri heç bir asimptomatik xəstədə klinik və ya oftalmoloji müalicənin dəyişməsina səbəb olmamışdı. Tədqiqatçılar belə nəticəyə gəlirlər ki, bu xəstə populyasiyasında sistemli antibiotiklərin vahid istifadəsini nəzərə alaraq, qan dövranı infeksiyası ilə xəstəxanaya yerləşdirilən asimptomatik xəstələr üçün skrininq göz müayinələri tövsiyə edilmir. Ophthalmology Retina, December 2021
Qadınlarda və ya qaradərili şəxslərdə katarakta əməliyyatından sonra persistent üveitin yaranma ehtimalı daha yüksəkdir.
Tibbi kartlara retrospektiv baxış zamanı uveit diaqnozu ilə müalicə olunan 381 xəstədə katarakta əməliyyatından sonrakı idiopatik persistent iritin (KƏSİPİ) göstəriciləri qiymətləndirilmişdir. Bu xəstələrin 45-i KƏSİPİ meyarlarına cavab verirdi (gözdaxili əməliyyatdan sonra 6 ay və daha artıq müddətdə persistent uveit); bu qrupun 77,3%-i qadınlar, 86,7%-i isə qaradərililər idi. İritin residivləşməsinin qarşısını almaq məqsədi ilə tədqiqatcılar KƏSİPİ-i 2 ay ərzində, tədricən azaltmaqla topikal steroidlə müalicə etməyi tövsiyyə edirlər. Əgər bu effektiv deyilsə, əlavə sistem terapiya lazım ola bilər. Tədqiqatçılar birinci sıra sistem terapiya kimi meloksikamı, sonra isə əgər gözdaxili iltihab hələ də nəzarət altina alınmazsa metotreksantı tövsiyyə edirlər. American Journal of Ophthalmology, February 2022
Pediatrik diabetik retinopatiya II tip şəkərli diabetdə daha tez-tez müşahidə olunur.
Minnesota ştatının Olmsted dairəsində 1970-2019-cu illər arasında şəkərli diabet diaqnozu qoyulmuş yaşı ≤22 olan 525 xəstənin tibbi qeydləri diabetlə əlaqəli göz fəsadlarının (DƏGF) inkişafının uzunmüddatli riski baxımından təhlil edilmişdir. DƏGF göstəricisi I tip diabeti (T1D) olan uşaqlarda 31,7% və II tip diabeti (T2D) olan uşaqlarda isə 26,6% idi. Lakin T2D olanlarda daha qısa müddətdə və daha yüksək nisbətdə (88% daha yüksək risk) retinopatiya inkişaf etmişdir. Buna görə də klinisistlər T2D olan pediatrik xəstələr üçün mütəmadi oftalmoskopik müayyinələrin təyin olunmasını istəyə bilərlər. JAMA Ophthalmology, January 2022
Tərcümə etdi: Dr. Fatma Məmmədova
e-mail: fatmamammadova@mail.ru
JOURNAL STUDIES
Sponge application and sub-Tenon injection of mitomycin C are comparably safe and effective A new digital algorithm has potential for detecting ellipsoid zone loss Chorioretinal lesions are prevalent among injection drug users admitted for infections Patients with persistent uveitis after cataract surgery are more likely to be female or Black Pediatric diabetic retinopathy occurs more frequently in type 2 diabetes |